گفتيم و خوانديد هفته گذشته بررسي طنز گل‌آقايي به بهانه سالروز درگذشت گلآقا در نشست دگرخند برگزار شد. در اين نشست
حضور داشتند. گزارشي كه در زير مي‌خوانيد قسمتي از مراسم دگرخند به ياد گل‌آقاست.
پنجاه و چهارمین نشست دگر خند، دوشنبه (۱۸اردیبهشت)، ساعت ۱۷ با موضوع بررسی طنز مطبوعاتی با نگاهی به آثار گل آقا در حوزه هنری برگزار شد. گیتی صفرزاده –نویسنده، روزنامه نگار و طنزپرداز و سردبیر نشریه گلآقا - درباره طنز گل‌آقایی گفت: یكی از مهمترین نكاتی كه باعث می‌شد نام طنز گل‌آقایی در آن دوره مطرح باشد این بود كه كیومرث صابری فومنی عقيده داشت طنزی كه نوشته می‌شود نباید عریان و تلخ باشد.
علی زراندوز -نویسنده، روزنامه نگار و طنزپرداز و سردبیر بچه‌ها گلآقا- نیز با اشاره به این كه نشریه گلآقا با طیف وسیعی از مخاطبان عام سروكار داشته است، اظهار كرد: نوع ارتباط برقرار كردن با مخاطبان برای گلآقا با طنز گل‌آقایی میسر بود و آقای صابری از ابزاری كه در دست داشت به خوبی استفاده كرد.
صفرزاده نیز با اشاره به این كه ویژگی‌های زبانی كیومرث صابری فومنی در نوشته‌های ستون دو كلمه‌حرف حساب در دو سطح و لایه نوشته می‌شدند، اظهار كرد: یك لایه این است كه خواننده از خواندن ستون لذت می‌برد و لایه دیگر استفاده از متون قدیم و مثل‌های قدیمی و عمق بشیدن به نوشته است.
زراندوز با بیان این كه زمان و حوصله‌ای كه صابری برای تربیت و پرورش استعدادهای جوان می‌گذاشت ستودنی بود، گفت: صابری از راه آموزش سود و منفعتی كسب نمی‌كرد و این كار را تنها برای روشن نگه داشتن چراغ طنز انجام می‌داد.
وی درباره سبك كیومرث صابری فومنی در نوشته‌هایش نیز گفت: سبك آقای صابری بحث جدایی می‌طلبد و ظرافت‌های طنز را زمانی كه با دانش ادبی تركیب كنیم نوشته‌هایی مانند دو كلمه حرف حساب صابری می‌شود.
این روزنامه‌نگار و طنزپرداز طنزهای كیومرث صابری را جزئی از فرهنگ كشورمان دانست و افزود: مانند سریال اوشین كه در یاد مردم مانده است طنزهای كیومرث صابری نیز جزء فرهنگ مردم شده است.
در ادامه برنامه زراندوز با بیان این كه بچه‌ها گل آقا نشریه‌ای بود كه آقای صابری علاقه زیادی به آن داشت، گفت: مشكلات اقتصادی، چاپ و تحریریه برای مجله گران تمام می‌شد و چاپ مجله از جای دیگر هم ممكن نبود و به همین دلیل بچه‌ها گلآقا نیز تعطیل شد.
وی با تاكید بر اینكه اگر مجله بچه‌ها گلآقا در جای دیگر منتشر می‌شد، یگانه می‌شد، گفت: معتقدم وقتی كسی وارد حوزه طنز و كاریكاتور می‌شود، نگاهش به دنیای پیرامونش باز می‌شود و اگر بچه‌ها گلآقا ادامه پیدا می‌كرد جامعه ۱۰ سال آینده ما عمیق‌تر و روشن‌تر و با فكر بازتری می‌شد.
صفر زاده نیز با اشاره به این كه تعطیلی مجله بچه‌ها گلآقا مهمترین ضرری بود كه گلآقا متحمل شد، خاطرنشان كرد: صابری تاكیدش روی كودكان بود و می‌گفت كه فكر می‌كنم اگر باقیات و صالحاتی در آن دنیا داشته باشم همین نشریه بچه‌ها گلآقا است.
صفرزاده درباره طنز در مطبوعات امروز نیز گفت: نشریه طنز مستمر نداریم، حتی ستون‌های طنزی كه در روزنامه‌ها وجود دارد مشخص نیست كه اقبالشان تا به كی است.
همچنین زراندوز با بیان این كه طنز صابری در دو كلمه حرف حساب طنزهای روزمره بود، عنوان كرد: شخصیت‌هایی كه صابری در دو كلمه حرف حساب خلق كرد ماندگار شدند و بسیاری از مخاطبان گلآقا را با شاغلام می‌شناختند.
وی ادامه داد: صابری برای نگارش مطالبش خبر را می‌گرفت و از زوایای مختلف به آن نگاه می‌كرد و به ایده‌آل ترین شكلی كه می‌توانست به آن می‌پرداخت. فضاسازی‌های دو كلمه حرف حساب بسیار گیرا و جذاب بود و به نظر می‌آمد اخبار بهانه‌ای است كه صابری قدرت بیان و نگارش خود را پیدا كند و من همیشه حسرت خوردم كه چرا صابری كتابی ننوشت.
صفرزاده نیز با بیان این كه در حوزه طنز عقب گرد داشته‌ایم، عنوان كرد: گلآقا در دوره خود تلاش كرد تا این مطلب را جا بیاندازد كه طنز و كاریكاتور توهین نیست و حالا به نظر می‌آید باید دوباره كار شود تا بگوییم طنز و كاریكاتور برای جامعه لازم است.
این نویسنده و طنزپرداز ادامه داد: آقای صابری از رانت استفاده نمی‌كرد، اما این كه صابری چهره شناخته شده‌ای بود قابل كتمان نیست. مهم نیست كه صابری ازاین ارتباط برخوردار بود، مهم این است كه از این ارتباط استفاده كرد تا فضای طنز را برای جامعه فراهم كند و از آن استفاده فرهنگی كرد.
منبع:
حوزه هنري
